کرونا فیلم تئاتر را از مهجوریت درآورد، کارگردانی یک فوتبال زنده - مجله سفرنامه مالزی

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران فراوری فیلم تئاتر به دوران قبل از کرونا برمی گردد و سال هاست که چنین فعالیتی در حال اجرا است، اما این روز ها به واسطه خانه نشین شدن همه مان، توجه به آن بیشتر شده است. مهدی ایروانی، کارگردان و تدوینگر بسیاری از فیلم تئاتر های منتشرشده از جمله کوکوی کبوتران حرم، چمدان، متاستاز و … است. ایروانی این روز ها مشغول تدوین فیلم تئاتر یک روز تابستانی و دیدار با بانوی سالخورده به کارگردانی پارسا پیروزفر است که قرار است به زودی منتشر و روانه بازار می گردد. وی علاوه بر تدوینگر، کارگردانی این فیلم تئاتر ها را هم به عهده داشته است.

مهدی ایروانی درباره نقش فیلم تئاتر ها در دوران کرونا به خبرنگار مهر گفت: کرونا و اتفاقات تحت تاثیر آن ضرورت وجود فیلم تئاتر را بیشتر نشان داد و شاید بتوان گفت مقوله فیلم تئاتر را از مهجوریتی که در گذشته داشت درآورد. اگرچه فراوری فیلم تئاترها، موضوع تازه ای نیست و از سال های خیلی دور همواره فیلم تئاتر های معروف یا فیلم اپرا های معروف ضبط و بعد در قالب فیلم در دسترس مردم قرار می گرفته است بنابراین موضوع فیلم تئاتر موضوع غریب و تازه ای نیست منتها این روز ها در نبود اجرای نمایش های صحنه ای و تئاتر به این مقوله بیشتر توجه شده است.

کارگردانی فیلم تئاتر ها باید شبیه کارگردانی یک مسابقه فوتبال زنده گردد، به شکلی که ضروری است کارگردان حواسش به همه چیز باشدوی درباره تفاوت فیلم تئاتر با تله تئاتر بیان نمود: مقوله فیلم تئاتر با تله تئاتر متفاوت است، چون فیلم تئاتر در حضور تماشاگر ضبط می گردد، اما تله تئاتر بدون حضور تماشاگر است و تمرکز روی تصویربرداری و همه مختصات آن است و تئاتر به منظور نمایش در یک مدیومی مثل تلویزیون اجرا می گردد منتها نکته مشترک همه این ها لزوم ضبط و فیلمبرداری از یک تئاتر است و اینکه چنین کاری یک اثر نمایشی و هنری چه تئاتر باشد چه اپرا را برای نسل های بعدی، شهرستان های دور، کشور های خارجی و هرکسی که دسترسی به تماشای یک کار را از نزدیک نداشته است، ماندگار می نماید. این روز ها با حضور کرونا در زندگی مردم، لزوم بودن چنین امکانی بیشتر هم شده است.

ایروانی درباره چگونگی ارتقای کیفی این آثار یادآور شد: برای ارتقای کیفیت و جذب مخاطب فیلم تئاتر ها ضروری است به آن ها بیشتر به چشم یک اثر ویدئویی نگاه کنیم از این رو کارگردان یک فیلم تئاتر باید حواسش باشد که چه چیزی را می خواهد بیشتر یا کمتر به مخاطبی که به وسیله نمایشگری مثل تلویزیون نمایش را نگاه می نماید، نشان دهد. ضمن اینکه باید از اصول حرفه ای تصویربرداری و تدوین هم برای تهیه یک فیلم تئاتر به درستی استفاده گردد تا بیننده خسته نگردد و کار را تا خاتمه دنبال کند.

وی اضافه نمود: الان که به واسطه شیوع کرونا و خانه نشین شدن مردم استقبال از فیلم تئاتر ها بیشتر شده، ضروری است که به این آثار بیشتر بها بدهیم و به بیان دیگر بیشتر جدی شان بگیریم، چون عمدتاً فیلم تئاتر های ما خیلی حرفه ای ضبط نمی گردد. معتقدم کارگردانی فیلم تئاتر ها باید شبیه کارگردانی یک مسابقه فوتبال زنده گردد، به شکلی که ضروری است کارگردان حواسش به همه چیز باشد. البته این را هم بگویم که یکی از دلایلی که این اتفاق نمی افتد این است که کارگردانان خیلی حرفه ای ما مبالغ زیادی برای چنین کاری دریافت می نمایند در حالی که ضبط و فراوری فیلم تئاتر ها اغلب با مشکل بودجه روبرو است.

این تدوینگر و کارگردان متذکر شد: حالا که چنین شرایطی فراهم نیست خیلی خوب می گردد که گروه تصویربرداری برای ضبط یک فیلم تئاتر چندین بار سر صحنه حاضر شوند و به جز از بار اول که فضای کلی و کامل تئاتر فیلمبرداری می گردد بقیه دفعات از جزئیات کار فیلم گرفته گردد و بعد در تدوین این تصاویر به درستی کنار هم چیده گردد یا مثلاً روش دیگر این است که یک بار گروه نمایشی بدون حضور تماشاگر به منظور ضبط فیلم تئاتر کار را اجرا نمایند. نکته مهم دیگر اینکه تصویربردار قبل از شروع کار باید 2-3 بار نمایش را ببینند تا زمان تصویربرداری به کار اشراف و تسلط داشته باشد، چون ممکن است یکسری نکات در حین تصویربرداری از قلم بیفتد. توجه به جزئیات در فیلم تئاتر ها نکته بسیار مهم و مشخص نماینده ای است.

با وجود اینکه بسیاری از کارگردانان مطرح تئاتر با پدیده فیلم تئاتر موافق نیستند، اما وجود آن موجب رونق فضای تئاتر می گردد، چون شاید باعث گردد که بیننده وقتی یک بار فیلم تئاتر را دید خوشش بیاید و تصمیم بگیرد دفعه بعد به سالن تئاتر برود و یک نمایش را از نزدیک ببیند البته به شرطی که فیلم تئاتر ها به درستی و با کیفیت ضبط و فراوری شوندایروانی ادامه داد: نکته مهم دیگر برای فیلم تئاتر ها بحث تدوین است. چنین کار هایی باید تدوین خوب و درستی داشته باشد و حتی می توان گفت تدوین در فراوری فیلم تئاتر ها از کارگردانی مهم تر است. البته بعضی اوقات هم فیلم تئاتر ها در اجرا های خصوصی با تماشاگر کم ضبط می گردد تا دست کارگردان برای تصویربرداری و کارگردانی بازتر باشد و خب این شیوه حرفه ای تری برای فراوری فیلم تئاتر ها است، چون مخاطب پیگیر تئاتر که حتماً می آید در سالن کار را می بیند، کسی که تصمیم گرفته فیلم تئاتر ببیند با چنین فردی سلیقه اش متفاوت است پس ما باید او را در نظر بگیریم و یک تئاتر را ضبط و تبدیل به فیلم تئاتر کنیم و البته مرز باریک تفاوت سلیقه کسی که فیلم تئاتر را برای دیدن انتخاب نموده و نه فیلم های نمایش خانگی هم باید در نظر بگیریم، چون سلیقه این فرد خاص تر است. اگرچه ممکن است او سریال های نمایش خانگیرا هم ببیند، ولی سلیقه اش با مخاطب همیشگی نمایش های ویدئویی و خانگی کمی متفاوت است. به نظر می رسد فیلم تئاتر های موجود بیشتر برای بچه ها و علاقه مندان تئاتر جذاب است و اگر بخواهیم آن ها را به سلیقه عموم نزدیک تر کنیم باید تغییراتی در شیوه فراوری و ضبط آن ها بدهیم.

ایروانی توضیح داد: با وجود اینکه بسیاری از کارگردانان مطرح تئاتر کلاً با پدیده فیلم تئاتر موافق نیستند، اما وجود آن موجب رونق فضای تئاتر می گردد، چون شاید باعث گردد که بیننده وقتی یک بار فیلم تئاتر را دید خوشش بیاید و تصمیم بگیرد دفعه بعد به سالن تئاتر برود و یک نمایش را از نزدیک ببیند البته به شرطی که فیلم تئاتر ها به درستی و با کیفیت ضبط و فراوری شوند. قرار دریافت فیلم تئاتر ها در VOD (رسانه تعاملی) مثل فیلیمو، نماوا و امثال این ها هم می تواند یاری بسیاری به دیده شدن فیلم تئاتر ها بکند. نکته دیگر اینکه فیلم تئاتر ها در شرایطی مثل الان می توانند برای بچه های تئاتری که الان حدود یک سال است کار ننموده اند و دچار مسائل مالی شده اند، درآمدزایی نمایند.

این کارگردان اضافه نمود: همانطور که امروز فیلمسازان از بستر VOD برای نمایش آثار خود استفاده می نمایند، چون با وجود کرونا چاره ای جز این ندارند، خوب است که تئاتری ها هم در این زمینه کمی فعال شوند. ممکن است بعضی بگویند که بالاخره این دوران هم تمام می گردد؛ بله تمام می گردد، اما بعد از تمام شدن این بیماری و برگشتن به زندگی عادی، مردم به اینگونه فیلم دیدن و تئاتر دیدن عادت کردند پس همچنان یکسری مخاطب برای این کار باقی می ماند و به اصطلاح فیلم تئاتر ها بازار خودشان را پیدا نموده اند.

این تدوینگر در خاتمه صحبت هایش یادآور شد: خوشبختانه من اخباری هم شنیدم مبنی بر اینکه سازمان سینمایی قرار است حمایت هایی از فراوری فیلم تئاتر ها بکند که اگر چنین وعده ای محقق گردد بسیار خوب است، چون کار جدی تر گرفته و برای ارتقای کیفیت هم کوشش بیشتری می گردد. معتقدم اگر قرار باشد روزی اتفاق خوبی در زمینه فیلم تئاتر ها بیفتد الان همان روز و بهترین زمان برای تمرکز و بها دادن به این مقوله است و البته ضروری است بگویم این گرایش و استقبال و علاقه به فیلم تئاتر در این روز ها منحصر به ایران نیست و در کل دنیا چنین شرایط و استقبالی به وجود آمده است. خود من این روز ها مشغول تدوین فیلم تئاتری هستم که در خارج از کشور ضبط و فراوری شده و قرار است من کار تدوینش را انجام دهم.