علت و علائم لکنت ناگهانی زبان چیست و چگونه درمان می گردد؟
به گزارش مجله سفرنامه مالزی، انگیزه - روانشناسی - هر فردی ممکن است در طول زندگی خود لکنت ناگهانی زبان را تجربه کند. این اختلال محدود به سن و جنس خاصی و به صورت گرفتگی زبان و در مواقع خاص، اشکال در بیان برخی از کلمات نمایان می گردد. اغلب عظیم سالانی که در بیان برخی از کلمات خاص با مشکل رو به رو هستند در مراودات خود، کوشش می نمایند از کلمات جایگزین استفاده نمایند تا لکنت خود را از دیگران پنهان سازند، حتی برخی از افراد سعی می نمایند حتی الامکان از صحبت کردن با دیگران بپرهیزند. این اختلال گفتاری، بیشتر در بچه ها مرسوم است و در سنین پایین درمان آن نیز دشوارتر است. با این حال در بسیاری از موارد، لکنت زبان ممکن است در بچه ها بالای شش سال و عظیم سالان بدون احتیاج به درمان خاصی رفع گردد. در این مطلب به آنالیز این اختلال گفتاری می پردازیم و علت بروز و روش درمان آن را مورد آنالیز قرار می دهیم.
لکنت ناگهانی زبان از کودکی تا عظیم سالی
لکنت یا گرفتگی زبان یک اختلال گفتاری رایج در بین افراد جامعه است که باعث ایجاد مسائل بی شمار و چشم گیری در شیوایی و جریان گفتار طبیعی در فرد می گردد. افرادی که لکنت زبان دارند، می دانند که می خواهند چه بگویند، اما در بیان جملات مد نظرشان با سختی روبرو هستند. برای مثال، آن ها ممکن است یک کلمه یا یک هجا را تکرار یا به شکلی طولانی بیان نمایند. یا ممکن است در میان صحبت کردنشان توقف های بی موردی داشته باشند، دلیل این توقف ها این است که در حین صحبت به یک کلمه مشکل رسیده اند.
لکنت ناگهانی زبان در بچه ها خردسالی که تازه در حال زبان آموزی هستند بسیار شایع و البته امری طبیعی است. بچه ها با سن کم، زمانی که هنوز مهارت های زبانی و گفتاری آن ها به حد قابل توجهی به تکامل نرسیده است، امکان دارد که به لکنت زبان مبتلا شوند. بیشتر بچه ها از مرحله گرفتگی زبان به سلامت عبور می نمایند و پس از آن قادر هستند به صورت کاملاً عادی صحبت نمایند. با این وجود، گاهی لکنت زبان به یک اختلال مزمن مبدل می گردد که تا عظیم سالی با فرد همراه خواهد بود. در گونه ای دیکر لکنت زبان ممکن است به طور ناگهانی در عظیم سالی پدیدار گردد و می تواند اثرات منفی بسیاری بر اعتماد به نفس و تعامل فرد با جامعه داشته باشد. البته باید بدانید این اختلال قابل درمان است.
آمار شیوع لکنت ناگهانی زبان
همانطور که گفتیم لکنت زبان هم ممکن است از کودکی آغاز گردد و یا به طور ناگهانی در عظیمسالی رخ دهد. بر اساس تحقیقات به عمل آمده به طور میانگین از هر صد عظیمسال یک نفر به اختلال لکنت زبان مبتلا است. میزان بروز این اختلال در مردان 3 تا 4 برابر زنان است. همچنین اختلال لکنت زبان در تمامی جوامع بافرهنگ های گوناگون و گروه های اجتماعی وجود دارد و مخصوص قشر خاصی از جامعه نیست.
با توجه به آمار اعلام شده، برای تشخیص و پیشگیری از بروز اختلال لکنت زبان باید از آزمایش های گوناگون، مشاهده ها و مصاحبه ها استفاد کرد. در بچه ها و عظیم سالان با انجام این گونه ارزیابی ها می توان شدت لکنت زبان و تأثیر آن بر توانایی فرد در ارتباطات و فعالیت های اجتماعی را کاهش داد و برای درمان آن کوشید.
علائم لکنت ناگهانی زبان
لکنت ناگهانی زبان برای بیشتر افراد قابل شناسایی است ولی این اختلال با علائمی خاص همراه است که در زیر به آن ها اشاره خواهیم داشت.
- دشواری آغاز یک کلمه، هجا، عبارت یا جمله
- بیش از حد کشیدن یک حرف یا صدا در یک کلمه
- تکرار مکرر یک صدا یا یک هجا
- افزودن کلمات اضافه ماند اوم یا عه در میان کلمات در جمله و در حین صحبت
- حرکات بیش از اندازه صورت یا بالاتنه برای ادای یک واژه
- اضطراب هنگام صحبت کردن به خصوص در بین جمع و در جامعه
- مهارت پایین د در برقراری ارتباط با دیگران
- پلک زدن پشت سرهم و دیوانه وار
- لرزش زیاد در فک یا لب ها که ممکن است ناشی از استرس همگام صحبت باشد
- حرکت سر هنگام صحبت
- تیک های صورت
- مشت کردن دست ها
چه عواملی لکنت زبان را در فرد تشدید می نمایند
لکنت ناگهانی زبان مواقعی تشدید می گردد که فرد مبتلا به این اختلال هیجان زده، خسته و یا تحت فشار باشد یا در حین صحبت کردن دچار شتابزدگی گردد. شرایط هایی مثل صحبت در مقابل جمعی عظیم یا صحبت تلفنی می تواند برای این افراد بسار سخت باشد و لکنت زبان فرد را افزایش دهد. اما نکته جالب اینکه بیشتر افرادی که دچار لکنت زبان می شوند می توانند بدون لکنت با خود صحبت نمایند. آنها همچنین می توانند بدون لکنت یک آهنگ را همخوانی نمایند.
علل اساسی در بروز لکنت ناگهانی زبان
پژوهشگران بامطالعه اصولی لکنت زبان، دریافته اند که عوامل اساسی مختلفی ممکن است باعث بروز اختلال گفتاری لکنت شوند. در زیر به این علل اشتره شده است.
- اختلالات در کنترل محرک گفتاری. تعدادی از شواهد نشان می دهد که اختلالات در محرک گفتار، مانند زمان بندی ها، هماهنگی عصب های حرکتی و غیره ممکن است در لکنت زبان درگیر باشد
- دلایل ارثی و ژنتیکی. لکنت زبان معمولاً به صورت ارثی است و به نظر می رسد اختلالات ژنتیکی در لکنت زبان مؤثر است.
- لکنت زبان در زمان کودکی، در بسیاری از اوقات ناشی از شکل نگرفتن مسیرهای عصبی مغز است که با عظیم شدن کودک به تدریج درمان می گردد.
- عظیم سالان هم در مواردی به لکنت زبان دچار می شوند که به آن لکنت اکتسابی یا دیررس می گویند. این نوع لکنت اغلب در اثر سکته های مغزی ایجاد می گردد، حتی عواملی مانند ضربه به سر، شوک های شدید عصبی و مسائل عاطفی می تواند منجر به ایجاد لکنت زبان ناگهانی در عظیم سالان گردد.
عوامل مؤثر در بروز لکنت زبان ناگهانی در عظیم سالان
از جدی ترین عواملی که باعث بروز لکنت زبان ناگهانی در عظیم سالان می گردد، می توان به فشار عصبی، عدم وجود اعتماد به نفس در فرد، خجالت بیش از حد، کاهش تمرکز و دشواری در برقراری ارتباط اشاره نمود. به گفته پژوهشگران افرادی که خجالتی هستند و اعتماد به نفس کافی ندارند، بیشتر در معرض ابتلا به لکنت زبان قرار می گیرند.
چه زمانی باید به پزشک یا گفتار درمان مراجعه کرد؟
لکنت زبان برای بچه ها بین سنین 2 تا 5 سال به صورت دوره ای امری مرسوم و بسیار شایع است. برای بسیاری از بچه ها در سن رشد، لکنت زبان بخشی از تکامل در فرایند فراگیری سخن گفتن محسوب می گردد و با گذشت زمان بهبود می یابد. اما گاهی اوقات لکنت زبان ادامه دار می گردد و یا اینکه در سن عظیمسالی، به صورت ناگهانی خود را نشان می دهد؛ در این صورت احتیاج است برای درمان به متخصص مراجعه گردد.
در صورتی که هر یک از موارد زیر در خصوص شما صدق می نماید، باید حتماً به یک گفتار درمانگر مراجعه کنید.
- اگر لکنت زبان، بیش از شش ماه به طول انجامیده است.
- در صورت عظیم شدن کودک لکنت زبان نیز در او شدت می گیرد و ادامه پیدا کند.
- با انقباض عضلانی یا تیک های عصبی و تقلا کردن هنگام صحبت همراه باشد.
- در ارتباطات فرد تأثیر بگذارد.
- مسائل عاطفی یا اضطراب و ترس از روبرویی با جامعه ایجاد نموده است.
- لکنت زبان ناگهانی در عظیم سالی رخ داده باشد.
درمان لکنت زبان
از روش های درمان لکنت زبان، می توان به رفتاردرمانی و گفتاردرمانی اشاره نمود. از آنجا که فرد مبتلا به اختلال گرفتگی زبان به مرور زمان زود رنج، عصبی، پرخاشگر و گوشه گیر می گردد، ممکن است در زندگی، مدرسه یا محل کار دچار شکست گردد. بنابراین در مرحله اول باید به فردی که لکنت زبان دارد یاری کرد با چنین مسائلی کنار بیاید. سپس در جلسات گفتاردرمانی فرد با تمرین یاد می گیرد با آرامش صحبت کند. او مهارت های گفتاری را همراه با پزشک خود تمرین می نماید.
واکنش اطرافیان نیز در بهبود آن ها، بسیار اهمیت دارد. فرد مبتلا نباید هنگام صحبت از سوی اطرافیان مورد تمسخر یا شتاب زدگی قرار بگیرد چراکه در این صورت اضطراب او از حرف زدن افزایش پیدا می نماید.
در مراکز درمانی لکنت زبان چه اقداماتی صورت می گیرد؟
در این مراکز سه اقدام مهم قبل از درمان فرد مراجعه نماینده صورت می گیرد که عبارتند از:
- آنالیز میزان لکنت زبان، نوع شخصیت و رفتار فرد
- آگاهی از روش برخورد فرد با لکنت زبان خود، محیط اطراف و اعضای خانواده
- واکاوی امکانات رفت وآمد، مجموعه علایق و اهداف، شیوه و منش زندگی و نیز میزان جدیت و پیگیری فرد و اعضا اصلی وابسته به او برای درمان
مسائل درمان لکنت ناگهانی زبان در عظیم سالان
درباره درمان لکنت ناگهانی زبان در عظیم سالان، قدرت روانی فرد دارای این اختلال اهمیت بالایی دارد؛ زیرا عظیم سالان ممکن است شکست ها و ناکامی های بیشتری به دلیل لکنت زبان در زندگی خود، تجربه نمایند که این کار را برای درمان این افراد سخت تر می نماید. این افراد باید شکیبا باشند و برای جلسات درمانی فرصت کافی بگذارند. در درمان لکنت ناگهانی زبان در عظیم سالان از تکنیک های تنفسی، آموزش استفاده از ابتدای صدا ها و تکنیک های کاهش استرس استفاده می گردد. فرد باید شکیبا بوده و باور داشته باشد که این عوامل در درمان او مؤثر است.
منبع: مجله انگیزه