با این روش ساده میخچه و پینه را درمان کنید - مجله سفرنامه مالزی

پاها اگر دچار مشکل شوند، حسابی برای آدم دردسرساز می شوند. یکی از مسائل شایعی که در اثر بی توجهی افراد برای پاها به وجود می آید، ابتلا به میخچه و پینه است. این ضایعه ها علاوه بر ایجاد ظاهر نامناسب برای پاها، می توانند مسائلی را به وجود بیاورند. دکتر داریوش دائر متخصص پوست، مو و زیبایی شما را با میخچه و پینه و راه های درمان آن آشنا می نماید.

میخچه و پینه از کجا می آیند؟

ابتلا به میخچه و پینه را می توان جزو مسائل پوستی شایع دانست. میخچه ها و پینه ها ضایعات پوستی برجسته ای هستند که در اثر ضربات مکرر روی پاها به وجود می آیند.

بسیاری از افراد اهمیت چندانی به مناسب بودن کفشی که می پوشند، نمی دهند و فقط به ظاهر کفش خود توجه دارند، درحالی که کفش های نامناسب می توانند مسائلی را برای پای فرد ایجاد نمایند. برای به وجود آمدن میخچه عوامل مختلفی وجود دارد که یکی از این عوامل پوشیدن کفش های نامناسب است.

علاوه بر این مسئله برجستگی های استخوانی و بعضی فعالیت های خاص و سخت همانند زیاد راه رفتن و دویدن، عوامل زمینه ساز ایجاد ضایعاتی مثل پینه و میخچه هستند.

بعلاوه عوامل دیگری چون سایش و فشار مکرر، منجر به ضخیم شدن پوست می شوند و چرخه سایش، فشار و ضخیم شدن تا زمان به وجود آمدن پینه و میخچه ادامه پیدا می نماید.

کجاهای پوست، میخچه و پینه می زند؟

میخچه می تواند در قسمت های مختلف پوست به وجود بیاید. برای مثال میخچه های سخت روی سطوح زیرین انگشتان پا به وجود می آیند، درحالی که میخچه های نرم در فضاهای بین انگشتان پاها ایجاد می شوند.

پینه های سخت، دارای سطح مقطع پهنی هستند درحالی که میخچه ها، پایه ای باریک داشته و حدود تعیین و واضحی دارند. علاوه بر پا، در دست ها نیز ممکن است در اثر ضربات و ساییدگی مکرر پینه به وجود بیاید، پینه ها معمولاً بدون علامت هستند. میخچه های سخت، ضایعات پوستی برجسته و گنبدی شکلی هستند که بخش مرکزی شان شفاف است که شبیه میخ است. در واقع میخچه، میخی است که سطح مقطع آن به سمت خارج و نوک آن به سوی لایه های داخلی پوست قرار می گیرد.

این ضایعات پوستی، بر سطح زیرین و کنار انگشتان پنجم و سطوح زیرین سایر انگشتان، ایجاد می گردد. میخچه های نرم، ضایعات ضخیم و دردناک پوستی ای هستند که در فضاهای بین انگشتان پاها ظاهر می شوند. این نوع میخچه ها اغلب حالت له شده و مرطوب دارند که گاهی اثر فشاری متقابل آن ها، بر انگشتان دیگر نیز ظاهر می گردد.

پینه مخصوص ورزشکاران

نوعی پینه خاص، در افرادی که تنیس بازی می نمایند به وجود می آید، این پینه روی سرانگشت دوم یا گاهی انگشت سوم پا ایجاد می گردد که به آن انگشت پای تنیس بازان می گویند.

این نوع پینه با ضخیم شدن، ایجاد خطوط طولی و خونریزی های ریز و کوچک روی ناخن آن انگشت های یاد شده، نیز می تواند همراه باشد.

البته این نوع پینه در فوتبالیست ها، ژیمناست ها و دوندگان هم مشاهده می گردد. منشأ ایجاد این پینه، توقف ناگهانی پا در حین فعالیت و تماس مکرر پا با کفش است.

بیماری ای برای همه سنین

بروز میخچه ها و پینه ها در سنین خاصی مشاهده نمی شوند، اما ورزشکاران در سنین جوانی بیشتر به این ضایعات پوستی مبتلا می شوند و برعکس در افراد مسن به علت تغییر شکل تدریجی فرم پا نیز ممکن است میخچه و پینه بیشتر مشاهده گردد. علاوه بر این یکی از تغییراتی که در سنین بالا در بعضی از افراد به وجود می آید، بیرون زدن تدریجی سرِ استخوان بخش میانی پا و انحراف این استخوان به سمت داخل پاست. این مسئله می تواند هم علتی ژنتیکی داشته و هم با پوشیدن کفش های تنگ و پاشنه بلند مرتبط باشد.

در اصطلاح پزشکی به این انحراف در استخوان میانی پا، هالوکس والگوس (Hallux valgus) گفته می گردد.

این دسته از افراد به طورمعمول، بیش از سایرین مستعد بروز پینه و میخچه در سطح زیرین شست و استخوان کف پا هستند. در خانم ها به علت استفاده از کفش های پاشنه بلند و باریک ممکن است شیوع این ضایعات بیشتر گردد.

چگونه می توان تشخیص داد؟

مهم ترین ضایعه پوستی که باید از میخچه برای آن تفاوت قائل شد، زگیل کف پاست. خیلی از افراد توانایی تشخیص این دو ضایعه پوستی از یکدیگر را ندارند. علتی که افراد نمی توانند به راحتی زگیل و میخچه را از یکدیگر تشخیص بدهند، این است که هم روی زگیل ها و هم روی میخچه ها خطوط پوستی قطع شده اند. درحالی که در پینه ها این خطوط حفظ شده و برجسته هستند.

با برداشتن و تراشیدن سطح یک میخچه، می توان دید که یک مرکز شفاف و زرد مایل به سفید ظاهر می گردد، درحالی که انجام این کار در زگیل ها باعث ایجاد نقاط ریز خونریزی دهنده متعددی خواهد شد، البته افراد نباید این کار را انجام بدهند چون انجام این کار می تواند باعث توسعه زگیل در سطح پوست گردد؛ اما در خصوص پینه، تراشیدن سطح ضایعه باعث پدیدار شدن لایه های متعددی از ماده کراتین یا ماده ضخیم مومی شکل و زردرنگی می گردد که باعث تمایز آن از ضایعاتی مثل زگیل و پینه می گردد. پزشک متخصص پوست و موی ماهر و باتجربه در تشخیص نوع ضایعه پوستی، نقش بسیار مهمی را ایفا می نماید.

راه رهایی از ضایعه ها

برای درمان میخچه ها و پینه ها باید هم ضایعه را درمان کرد و هم عوامل زمینه ساز و مستعد نماینده را که باعث ابتلا به آن ها شده است.

تراشیدن پینه ها و برداشتن بخش مرکزی میخچه ها می تواند باعث برطرف درد و آسودگی بیماران گردد. بعلاوه برای درمان می توان از موادی همانند اسید سالیسیلیک (Salicylic acid) و اوره (Urea) برای نرم کردن و از بین بردن پینه ها و میخچه ها استفاده کرد.

چسب هایی که در داروخانه ها برای درمان میخچه و پینه به فروش می روند اغلب حاوی اسید سالیسیلیک هستند، ولی به نظر می رسد که این چسب ها، جز در موارد بسیار سطحی و کوچک، اثربخشی چندانی در درمان این ضایعات نداشته باشند.

علاوه بر این می توان از بالشتک های نرم درون کفش ها که از اصطکاک بیشتر جلوگیری می نمایند و راحتی بیشتری را برای پا به وجود می آورند، استفاده کرد. پوشیدن کفش با سایز مناسب و استفاده از بعضی وسایل طبی برای اصلاح بدشکلی های پا نیز در بهبود این ضایعات مفید و ضروری هستند.

گاهی در بعضی موارد، جراحی میخچه ها یا انجام جراحی های ارتوپدی برای اصلاح بدشکلی های انگشتان پا نیز برای از بین بردن مشکل ضروری به نظر می رسد.

درمان های خانگی خوب یا بد؟

مطالب زیادی در رابطه با درمان های خانگی یا سنتی میخچه و پینه در سایت های اینترنتی وجود دارد که بعضی از آن ها می تواند به درمان این مسائل یاری کند. برای مثال تراشیدن پینه با سنگ پا یا سوهان های مخصوص گاهی در بعضی موارد می تواند یاری نماینده و مفید واقع گردد، ولی اگر زمینه اصلی، ناشی از عیب آناتومیکی و شکل انگشتان و استخوان های پا باشد، مطمئناً انجام این کار تسکین موقتی محسوب می گردد و پینه مجدداً عود خواهد نمود.

در خصوص میخچه ها کار درمان پیچیده تر است و در بعضی موارد، استفاده از داروهای لایه بردار و تخریب نماینده به همراه سایش با سوهان طبی یا سنگ پا برطرف نماینده مشکل نیست و به همین علت باید از جراحی یاری گرفت.

استفاده از ترکیباتی همانند سرکه برای از بین بردن میخچه کار درستی نیست. بعلاوه به هیچ وجه نباید با اشیای نوک تیز و برنده اقدام به خارج کردن میخچه کرد. انجام این کار هیچ یاریی به درمان میخچه نمی نماید، ضمن آنکه به علت آلوده بودن وسایل به میکروب های مختلف، می تواند باعث عفونی کردن این ضایعات پوستی شده و عوارض بد و غیرقابل جبرانی بر جای بگذارد. افرادی که به دیابت مبتلا هستند، به علت ضعفی که به تدریج در اعصاب حسی پا و انگشتان پا در اثر ابتلا به این بیماری به وجود می آید، دچار بی حسی و کرختی در ناحیه پا می شوند، برای همین ضربات و آسیب های وارده به پا را حس نمی نمایند.

این افراد باید دقت و مراقبت بیشتری در خصوص بروز میخچه و پینه روی پاهایشان داشته باشند و در صورت مشاهده این ضایعات در اسرع وقت به متخصص پوست و مو، مراجعه نمایند و ضمن استفاده از کفش های راحت و طبی، باید از بالشتک های محافظ پا، یاری بگیرند.

چنانچه درمان میخچه ها به شکل صحیح و علمی و به خصوص با جراحی و ریشه کنی ناحیه مرکزی میخچه انجام بپذیرد و پس از آن هم از کفش های مناسب و راحت استفاده گردد، شانس برگشت مجدد این ضایعه اندک است؛ اما در صورت باقی ماندن زمینه ابتلا به میخچه، مثل وجود انحراف و تغییر شکل در انگشتان پا، احتمال عود این ضایعات وجود دارد.

جای نگرانی نیست

شاید بعضی از افراد نگران این مسئله باشند که میخچه برای آن ها مسائل جدی به وجود می آورد ولی تا به امروز هیچ گزارش و شواهدی مبنی بر امکان تبدیل میخچه به بیماری بدخیم یا سرطان در منابع علمی ذکر نشده و این احتمال نزدیک به صفر است، بااین حال درمان منطقی و درست این ضایعات، امری ضروری و حتمی محسوب می گردد. افرادی که به میخچه و پینه مبتلا می شوند، در صورت اقدام به درمان سریع، مسائل کمتری را تجربه خواهند کرد، ضمن اینکه درمان سریع تر هزینه کمتری را برای فرد به همراه دارد.

دست کاری ضایعات پوستی ممنوع!

بسیاری از افراد زمانی که برای پوستشان مسئله ای به وجود می آید، به جای مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو، اقدام به خوددرمانی می نمایند که میخچه و پینه از این امر مستثنا نیست.

زمانی که ضایعه ای روی پوستتان ایجاد می گردد باید حتماً به متخصص پوست و مو مراجعه کنید چون شما علم کافی را برای تشخیص صحیح بیماری خود ندارید.

بعضی از افراد وقتی با میخچه روی پوستشان روبرو می شوند با وسایل تیز و برنده غیراستریل اقدام به کندن میخچه خود می نمایند، افراد نباید این کار را انجام بدهند چون ممکن است بروز عفونت حسابی برایشان دردسرساز گردد.

زگیل ها همواره ظاهر برجسته و مدور ندارند و ممکن است فرد به زگیل با ظاهرِ تخت مبتلا باشد. در چنین شرایطی باید برای تشخیص نوع ضایعه به پزشک مراجعه کرد.

بعضی از افراد این نوع زگیل ها را با میخچه اشتباه می گیرند و آن را دست کاری می نمایند که انجام این کار باعث انتشار زگیل به قسمت های مختلف پوست می گردد.

برای از بین بردن میخچه یا پینه نباید از محصولاتی که در عطاری ها موجود است، استفاده کرد چون بعضی از محصولات موجود در عطاری ها، غیراستاندارد و غیربهداشتی هستند و می توانند باعث تشدید مشکل شوند.

بعضی از افراد بر این باورند که استفاده از آب گوجه فرنگی می تواند به درمان میخچه یاری کند، درحالی که نباید از آب گوجه فرنگی استفاده کرد چون آب گوجه فرنگی می تواند باعث احساس سوزش روی پوست گردد ضمن اینکه تأثیر چندانی در درمان میخچه ندارد.

برای درمان پینه علاوه بر مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو، باید از کفش هایی استفاده کرد که به پا فشار وارد نکند.